Meni

Ob pustu 1656 (konec februarja): Tiranija na Herodov način

Naslov:
Tiranija na Herodov način
Priložnost:
Ob pustu 1656 (konec februarja)
Nahajališče:
Österreichisches Staatsarchiv, Haus-, Hof- und Staatsarchiv
Prvotni naslov:
Tyrannis. In Herode repræsentata Ludis Saturnalibus. Cum bene meritis Litterarijs Ex liberali munificentia Illustrissimi Domini Domini Friderici Sac: Rom: Imp: Comitis de Attimis, Domini S. Crucis, Lucingo, Podgora etc. Cæs: Ma: Camerarij, Colonelli, et Vice Domini in Carniolia Præmia distribuerentur ab Illustrissima Perillustri, Nobili, ac Ingenua Labacensis Gymnasij Iuuentute. Anno 1656 Mense Februario.
Prvotna datacija:
Februar 1656
Stopnja ohranjenosti:
omemba v viru
Stopnja ohranjenosti:
ohranjena perioha
Stopnja ohranjenosti:
ohranjeno dramsko besedilo
Zvrst predstavitve:
dramska uprizoritev
Vrsta predstavitve:
šolska predstava




Zbrani podatki o dramski uprizoritvi iz dostopnih virovHistoria annua Collegii Societatis Iesu Labacensis (1596–1691)Ohranjena latinska rokopisna perioha in latinski rokopis drame
Mesto navedbestr. 196 [309]

Österreichisches Staatsarchiv, Haus-, Hof- und Staatsarchiv: AT-OeStA/HHStA SB Auersperg XXVII-90-89 (Ms 2/Ms 89)

(obseg periohe: 4 strani, obseg drame: 68 strani)

Naslov drameTiranija na Herodov način

»Tyrannis In Herode repræsentata«

(naslovnica)

Tematika drame oz. prikaza na odruPrikaz Herodove tiranije in želje po oblasti, ki se kaže s sumničenjem in nasiljem nad lastno družino, zlasti nad ženo Mariamno (I.) in njunimi otroki (povzeto po Jožefu Flaviju, in sicer 15. knjigi Judovske zgodovine – Antiquitates Iudaicae).

»Herodes (à nota tyrannide infame nomen) ut Judææ regnum, quod Romanorum studio consecutus fuerat, sibi tutìus firmaret; omnes Regij sanguinis, cui in imperio succeſserat, reliquias è medio tollit. Inde Mariamnam, suam ex eadem stirpe Coniugem, et bonos eius filios suspicionibus, ac calumnijs oppreſsos, per summum nefas, securi subijcit. Flauius Iosephus Antiquitates Iudaicae liber 15.«

(Argumentum)

Zvrstna opredelitev(mesečna) drama razreda retorike, »komedija«»/…/ in menstrua rhetoris dramate /…/«

»Tyrannis in Herode per Comediam Reprèsentata«

(nalepka na zunanji platnici)

Leto (ali šolsko leto) uprizoritvefebruarja 1656, in sicer ob pustu

»repræsentata Ludis Saturnalibus /…/

Anno 1656 Mense Februario.«

(naslovnica)

Priložnost uprizoritveob podelitvi nagrad najboljšim učencem»Praemiorum Maecenas fuit in menstrua rhetoris dramate /…/.«

»Cum bene meritis Litterarijs /…/ Præmia distribuerentur /…/«

(naslovnica)

Posvetilo drame
Informacije o občinstvu
Finančna nagrada s strani plemičev ali drugih veljakovMecen nagrad je bil grof Friderik Attems, kranjski deželni vicedom.»Praemiorum Maecenas fuit in menstrua rhetoris dramate illustrissimus dominus Fridericus comes ab Attimis vicedominus Carnioliae.«

» /…/ Ex liberali munificentia Illustrissimi Domini Domini Friderici Sac: Rom: Imp: Comitis de Attimis, Domini S. Crucis, Lucingo, Podgora etc. Cæs: Ma: Camerarij, Colonelli, et Vice Domini in Carniolia /…/.«

(naslovnica)

Avtor drame

/

(Učitelj retorike je bil v tem letu pater Janez Krstnik Dolar.)

»Rhetoricam docuit cum administratione congregationis Latinae p. Joannes Baptista Dolar.«

(str. 192 [303])

Kraj uprizoritve drame
Kdo jo je igral?učenci razreda retorike»rhetoris dramate«

»/…/ ab Illustrissima Perillustri, Nobili, ac Ingenua Labacensis Gymnasij Iuuentute.«

(naslovnica)

Opis uprizoritve (potrebne odrske opreme, oblek idr.)
Omemba glasbe, plesa in scenskih efektovNa več mestih se omenja petje (»cantus«, »chorus«). Ples zaključi 10. prizor prvega dela in 3. prizor 3. dela drame (»Saltus«). Morda so se 1., 6. in 7. prizor drugega dela drame peli – če ne v celoti, vsaj večji del (»Totum in cantu«, »In Cantu«). Možno je tudi, da je dramo spremljala tudi instrumentalna glasba (»Compaſsio Musicalis«).»Cantus Cyclopum« (str. 3r), »Cantus« (str. 4r), »Cantus in Carcere« (str. 10r), »Saltus« (str. 13v, 26v), »Totum in cantu« (str. 13v), »In Cantu« (str. 21v, 23r), »Chorus« (str. 23v, 24r), »Cantus« (str. 33v).
ZanimivostiDogajanje v drami so prekinile tri t. i. medigre (»intermedium«) in klic poveljnika plovbe veslačem oz. pesem (»Celeusma«), v kateri se izmenjujeta zbor (»Chorus«) in odmev (»Echo«). Tudi omenjene medigre so lahko bile popestrene z glasbo in plesom.»Intermedium primum« (str. 8r), »Celeusma« (str. 15v), »Intermedium Secundum« (str. 17r), »Intermedium tertium« (str. 28r).